Sıcaklık Rekorları ve Yeni Virüsler
İklim ve yeni virüsler arasındaki ilişki nedir? Sıcaklık rekorları hastalıkları nasıl etkiler?
Tüm canlıların birbiriyle olan bağları ve birbirlerini etkilemeleri beni hala şaşırtıyor. Dünya, sıcak hava dalgaları ve kuraklıklar, soğuk hava dalgaları ve kış fırtınaları, hortumlar, tropikal ve subtropikal siklonlar, fırtınalar ve orman yangınları gibi aşırı hava olaylarıyla karşı karşıyadır. Yoğunlukları ve sıklıkları nedeniyle en şiddetli etkilere yol açarlar. Uzun süreli sıcak ve kuru hava koşullarının ciddi halk sağlığı, tarım, çevre ve ekonomik etkileri olabilir. Halk sağlığı kısmına daha derinlemesine bakacağız.
Küresel ısınma nedeniyle evlerini kaybeden hayvanlar yeni yerlere göç etmekte ve bunu yaparken de kendi hastalıklarını yaymaktadırlar. Onlar için hastalık yaratmayan bu virüsler, diğer canlılarla etkileşime girdiğinde bu canlıların vücutları bu virüslere hazır olmadığı için bu canlılarda ciddi hastalıklara neden olabilirler. Bu canlılar yayıldıkça hastalıklar da beraberlerinde taşınır.
İklim hastalıklarla bağlantılıdır. Ama nasıl?
19. yüzyıldan önce insanlar kirliliğin kendilerini hasta ettiğine inanırdı. Ancak birçok hastalığın nedeninin eklembacaklılar olarak da bilinen mikroorganizmalar olduğunu öne süren mikrop teorisinden sonra, kirliliğin değil virüslerin hastalıklara neden olduğu öğrenilmiştir. Bazı türlerde yaşayan mikroorganizmalar diğer türler için ölümcül olabilir. Ortalama küresel sıcaklığın artmasıyla birlikte bilim adamları, vektör kaynaklı hastalıkların, hayvanlar ve çoğu insanın daha serin bölgelere taşınması nedeniyle yayıldığına inanıyor. Eşi görülmemiş dünya sıcaklıklarından sonra yaşam alanlarını başka yerlere terk eden hayvanlarda 10.000'e yakın virüs bulunmaktadır. Bu da yeni virüs kaynaklı hastalıkların yayılmasına neden olacaktır.
Sanayi öncesi zamanlardan beri küresel sıcaklık 1°C artmıştır ve bu seviye 2°C'nin üzerinde olduğunda hem sıcak hem de yağışlı hava olayları devam etmektedir.
2010 yılında küresel rekorun en kötüsü Rusyaydı, sıcaklıklar 20. yüzyıl ortalamasından 9 derece Fahrenheit daha sıcaktı.
2019'da İngiltere'de sıcaklık 38,7 °C idi. Ayrıca yakın zamanda Birleşik Krallık Meteoroloji Ofisi, sıcaklıkların kayıtlara geçen en sıcak gün olan 40°C'yi geçmesi beklendiği için vatandaşları aşırı sıcaklık konusunda uyardı.
Resmi olarak kaydedilen en yüksek sıcaklık, Death Valley, California 1913'te 56.7'dir.
NASA'nın sıcaklık kaydına göre, 2021'deki Dünya, 19. yüzyılın sonlarındaki ortalamadan yaklaşık 1,1 °C daha sıcaktı. https://www.nasa.gov/press-release/2021-tied-for-6th-warmest-year-in-continued-trend-nasa-analysis-shows
Yapılan bir çalışmanın sonuçları, 1991 ve 2018 yılları arasında 43 ülkede sıcak mevsimde sağlıkla ilgili ölümlerin %37'sinin antropojenik iklim değişikliğine atfedilebileceğini ve artan ölüm oranlarının her kıtada aşikar olduğunu gösteriyor.
https://www.nature.com/articles/s41558-021-01058-x
Ayrıca WHO'ya göre, Covid 19 virüsünün sıcak ve nemli iklimlerde yayılabileceği biliniyor.
Sonuç olarak, iklim değişikliği doğaya zarar verdiği için habitatlar bozulmakta ve potansiyel virüs taşıyıcı alanlar olarak öne çıkmaktadır. Dünya ve üzerinde yaşayan canlılar sanıldığından daha da birbiriyle ilişkilidir. Bu nedenle olası bir doğa olayı veya artan sıcaklıklar sadece sıcaklık olarak dünyanın sonunu etkilemez. Aynı zamanda hastalıklar yaratır ve canlı türlerini riske sokar.